Bari Ora Bali

BARI ORA BALI

“Gusti,,, Panjenengan niku kok boten adil kalih kula...Wong-wong kang tumindhak ora becik, diparingi kamulyan, nanging kenangapa kula kok dipunparingi pacoban ora uwis-uwis. Rupaku wuelek kaya cepet, sering dinyek, lan dibandhemi watu neng wong kang wedi marang rupaku. Si Mbok gerang taunan ora mari-mari, merga sayah mikirake Bapak kang seneng karo wong wadon liya. Duh Gusti, yen Panjenengan tresna marang aku, mbok ya nyawaku gawa bali bae, daripada urip ning dunya mung sengsara.” mangkono grundelane Bari nalika turonan ing nduwur wit waru ing sapinggiring kali,sinambi mrebesmili.

Wengi iku Bari ora bali menyang omahe. Dheweke ora mentala ndeleng mboke kang lagi gerah nanging didukani terus dening bapake. Wis sewulan lawase Bari ora tau turu ing ngumah. Dheweke luwih seneng turu ing panggonan kang sepi lan arang diambah wong. Mula akeh wong kang nganggep dheweke iku wong aneh. Ora sithik uga kang nganggep dheweke iku edan.

Nalikaumur 19 taun, Bari diparingi pacoban mriyang kena gudhig. Ora ana wong sing gelem cedhak karo dheweke. Yen ketemu mesthi padha mlengos. Manawa ana sing gelem cedhak, buntute ora liya ya mung arep ngenyek Bari utawa ngidoni Bari. Dheweke ora wani mbales, bisane mung nangis batin lan ndonga marang Gusti, supaya wong mau dikei pepadhang lan ora tumindhak kaya mangkana maneh. Pernah ana kedadean, Bari agi neng pinggir kali. Ing kana ana bocah agi padha adus. Ana bocah sing ora bia nglangi kendhang kagawa banyu. Bari banjur nyemplung ngelangi kanggo nulungi bocah mau. Nanging, sabare dheweke nulungi bocah mau, wong tuwane bocah iku dudu matur nuwun marang Bari malah kongkon marang putrane kon aja cedhak-cedhak karo dheweke, mbok ketularan penyakit lan siale. Sanadyan kaya mangkono, Bari tetep nulungi sapa bae sing lagi susah.

Bapake Bari iku salah sawijining putra saka garwa selire adipati Wirasaba. Mula dheweke isih kagolong keturunan darah biru utawa ningrat. Nanging bapake gadhah watek kang ora becik. Panjenengane sering nyiksa mboke Bari kang lagi gerah. Kaya-kaya panjenengane kepengin mboke Bari cepet seda, supaya dheweke bisa nikah maning karo wong wadon liya.

Sulayane Bari mau nganti kagawa turu. Ing ngimpine, Bari agi nangis sesenggukan ing duwur wit, banjur ditekani ula gedhe banget. Merga kaget,  Bari banjur tangi. Nanging ngimpi mau kawujud, ing nduwure Bari tenanan ana ula sanca gedhe. Bari mudhun alon saka wit, dheweke wedi mbok tiba menyang kali sing ana ning sangisore wit. Sawise mudhun, Bari langsung mlayu banter. Ing dalan, dheweke ketemu Mbah Parta. Mbah Parta bingung, menangi ana bocah mlayu-mlayu kaya lagi keweden diuber-uber setan. Ing pamanggihe Mbah Parta, bocah kang lagi mlayu iku mesthi maling sing bar konangan nyolong. Mula nalika Bari wis cedhak, Mbah Parta langsung nyekel tangane Bari.

“Heh, kowe sapa? Kowe mesthi maling sing winginane nyolong tv-ne Yu Jum ya.” ngendikane Mbah Parta nuduh.

“Sanes Yang, niki kula Bari putrane pak Nawi, sanes maling tv.”

“Owalah, jebul kowe Ri, tak pikir maling tv. Kowe ana apa, peteng-peteng playonan neng kene?”

“Niku Yang, mangkiniki kula manggihi ula ageng teng nginggil wit waru.”

“Masa iya, ing jaman kang uwis maju kaya ngene esih ana ula gedhe ing kene? Yuh jajal tuduhake ning ndi panggonane ula iku.”

Mbah Parta lan Bari lunga menyang pinggir kali kanggo mbuktekaken omongane Bari. Ing kana, ula kang dideleng Bari isih gumantung ing duwur wit. Nanging sing bisa meruhi ula mau namung Bari, mbah Parta ora menangi ula iku.

“Mendi ana ula? La wong ora ana apa-apa koh, mung pampung tok pating klawer neng duwur.”

“ Niku loh Yang. Eyange mboten mirsani?”

“Endi? La wong ora ana apa-apa koh.” Mbah Parta ngendhika sinambi nyenteri wit waru sing dimaksud dening Bari.

“Tenane Yang..... Masa namung kula ingkang ningali ula menika?”

“La kasunyatane mangkono kuwi Le, aku tenan ora weruh apa-apa neng kana. Sing ana mung godhong waru karo pampunge tok.”

“Wis meh subuh, ndang bali bae ming omahmu. ”

“Nggih, Yang.”

Bari manut marang ngendikane Mbah Parta. Dheweke bali menyang omah banjur masak kanggo keluargane.

Sawise iku, Bari dadi sering nemoni kedadean-kedadean aneh. Dhewekeasring menangi makhluk-makhluk sing wong liya ora bisa meruhi. Saliyane iku, saiki Bari uga dadi sering ngimpi ketemu ula. Nanging sejatine ula iku palihane wong wadon kang ayu rupane. Ing ngimpine, wong mau ngendika manawa putrine tresna marang Bari lan pingin Bari dadi garwane.

Bari bingung amarga ngimpine teka ora mung sepisan, nanging tekaing saben wengine. Dheweke banjur takon marang Mbah Parta.

“Yang, kula kok ngimpi aneh terus ngigih?”

“Ngimpi apa?”

“Kula ngimpi ditemoni Ratu ula.”

“Ratu ula?”

“Nggih Yang, ing ngimpine kula, Ratu menika nyuwun kula ken dados garwane putrane ratu wau.”

“Hahaha...... Owalah...Le... Le..., kowe iki kakehen nonton sinetron sing neng Indosiar, mula ngimpine dadi kaya mangkono.”

“Saestu yang, kula boten nate ningali kados mekaten. Boro-boro ningali sinetron, la wong tilem teng griyanipun piyambak mawon jarang.”

“Le.... tak kandani, kowe kuwi esih kagolong dudu bocah biasa. Bapakmu, sanajan putra saka garwa selir, nanging ing darahe esih ngalir darah bapak kang ningrat. Mula yen saiki kowe ditekani kaya mangkonoan ya ora usah kaget. Makhluk-makhuk kang alame beda karo dhewek kuwi ana Le, mula aku lan kowe kudu ati-ati ing laku, aja nganti ganggu alaming makhluk mau. Manawa kaya mangkono, mesthi makhluk-makhluk mau uga ora bakal ganggu awakmu Le.”

“Nggih Yang.”

Sawise guneman karo Mbah Parta, Bari bali. Dheweke kepikiran ibune sing lagi gerah. Gutule ing ngumah dheweke bannjur melbu kamare mboke.

“Ri, kowe kang ngendi? Awit mau dolan nembe bali?” Pitakone mboke Bari.

“Saking gene Yang Parta mbok. Si mbok sampun dahar napa dereng?” wangsulane bari sinambi mijeti samparane ibune.

“Uwis, miki digawekna bubur neng adhimu. Mbah Parta piye kabare,,, sehat?”

“Alhamdulillah Yang Parta sehat, yang putri ugi sehat. Mangkiniki sami panen jengkol ing wana wingking daleme yu Tarmi.”

“Oh,,, kowe ngrewangi apa ngrusuhi ning kana?” pitakone sinambi mesem.

“Ngih ngrewangi mbok, masa ngrusuhi. Mangge didukani Yang Parta.”

Wengi iku Bari niyat arep turu neng ngomah. Nganti jam 12 wengi dheweke ora bisa turu. Dheweke isih kepikiran karo ngimpine. Jam 1 esuk, hawane tambah adhem, angin kaya mandheg, swara-swara jangkrik sing biasane brisik uga ilang. Bari mrinding, dheweke ngrasa kaya arep ana sing teka.

Sing diwedeni Bari dadi kenyataan. Saka pojokan kamare Bari samar-samar katon ana wong wadon kang ayu rupane. Wong wadon mau padha karo wong wadon kang teka ing ngimpine Bari. Bari kaget lan bingung, dheweke banjur njiwiti pipine dhewek, kanggo mastikake iku ngimpi apa nyata. Wong wadon mau banjur ngendika.

“Nang, cah bagus, kowe ora ngimpi. Kowe ora susah bingung. Aku teka maring omahmu merga aku arep nembungi sepisan maning marang awakmu. Putriku Ayu, tresna marang sliramu, dheweke kepingin dadi garwamu. Kowe gelem apa ora, Nang?”

“Ku...kula taksih bingung. Panjenengan menika sinten, kok panjenengan saged ngertos kula, malah badhe ndadosaken kula putra mantu. Lah kula niku sinten? Bocah wingi sore kang ora ngerti apa-apa, ora duwe kaluwihan apa-apa, rupa ala, sering dinyek tiyang, boro-boro banda, kapinteran kula ugi boten gadhah. Lajeng napa ingkang ndadosake putrinipun panjenengan tresna dhateng kula?”

“La iku kang ditresnani putriku. Kowe iku bocah kang sabar narima, nalika wong-wong nglarani kowe, kowe meneng, ora mbales nglarani wong mau, kowe luwih seneng tirakat lan ndonga marang Gusti. Aku Kadita, kang kawastanan dadi panguasa ing segara kidul. Yen kowe nrima panjalukanku, sesuk ing malem jemuah kliwon lungaa maring Pandan Kuning.”

Sawise ngenddika, wong wadon ayu mau ilang, kondur menyang keratone.

Bari terus mikirake kedadean ing wengi iku. Nganti 2 dina Bari lali mangan. Saiki wis rebo pon, 2 dina maning jemuah kliwon. Dheweke bingung, pingin crita tapi arep crita maring sapa? Bapake sibuk ora tau ngurus keluarga, yen crita maring mboke, Bari wedi mbok nambah pikirane mboke sing wis lagi lara. Sing gelem ngrungokake critanemung mbah Parta. Bari banjur lunga maring omahe mbah Parta saperlu jaluk pamanggihe babagan kedadean kang wis ditindakake dheweke.

  Sawise guneman tuker pamanggih karo mbah Parta, akhire Bari nekad. Ing pikirane, yen iki pancen pepadhang saka Gusti, dheweke kudu manut.  Masalah pati lan urip wis dipasrahake marang Gusti. Wengi iku Bari pamit marang mboke. Nyjaluk idin lan donga restu. Mboke Bari mung aweh pesen marang Bari supaya sing ati-ati yen tumindhak.

Esuke, Bari lunga menyang panggonan kang dituduhake dening kanjeng Ratu winginane. Perjalanane lancar ora ana alangan apa-apa, kaya-kaya deweke dilindungi dening kekuatan sing ora sebaene.

Gutule ning Pandan Kuning Bari langsung lungguh ing sapinggiring segara sinambi dedonga. Nalika iku, deweke rasane kaya turu. Sadar-sadar, deweke wis ana ing ngarep gerbang keraton, nanging Bari ora ngerti iku keraton ngendi. Ora let suwe, ana wong gedhe dhuwur marani deweke.

“Kowe bocah elek rene-rene arep apa?”

Bari wis keweden, dheweke bingung arep mangsuli apa. Sadurunge Bari mangsuli, kanjeng ratu rawuh.

“Iki tamuku, Paman Patih. Ora susah kewatir.”

Wong gedhe dhuwur mau mbungkuk ing ngarepe Kanjeng Ratu, banjur lap ilang, kaya kagawa angin.

Kanjeng Ratu lan pengawale banjur nemoni Bari. Panjenengane ndawuhi Bari supaya ngombe toya kang dibekta dening pengawale. Sabare ngombe toya mau, penyakite Bari mari, gudhig kang ana ing awake ilang. Bari seneng banget amarga penyakit sing wis ana ing awake 4 taun lawase iku pungkasane bisa ilang.

Sawise iku, Bari dijak melbu kraton, melbu ing keraton, panganggone Bari brubah, wis dandan kaya dene penganten. Ing ngarepan wis ana prawan kang ngenteni Bari. Wong loro mau banjur nikah. Pawiyatan mau, dirayakake nganti 15 dina suwene.

Sawise kuwi, Bari ilang. Ora ana wong kang ngerteni lungane maring ngendi. Nalika mboke seda, ana wong sing weruh Bari melu teka ing pemakaman. Nganti 40 dina sedane mboke, Bari uga sering katon ana ing pesareane mboke. Nanging nalika dicedhaki, Bari ilang kaya kagawa angin.